CLS چیست؟ راهنمای نحوه بهینه سازی CLS (Cumulative Layout Shift) برای سئو

تصور کنید وارد یک سایت می‌شوید، آماده‌اید روی دکمه خرید کلیک کنید، اما ناگهان متن و تصاویر جابه‌جا می‌شوند و انگار صفحه به هم ریخته است. این همان تجربه‌ای است که هر کاربری از CLS می‌تواند داشته باشد. اما CLS چیست دقیقاً؟ CLS یا Cumulative Layout Shift معیاری است که میزان ناپایداری عناصر صفحه هنگام بارگذاری را اندازه‌گیری می‌کند. هرچقدر این جابه‌جایی‌ها کمتر باشد، تجربه کاربر بهتر و سایت شما برای گوگل ارزشمندتر خواهد بود. در این راهنمای داستانی و کاربردی، قدم‌به‌قدم خواهید آموخت چگونه CLS را بهینه کنید و سایتتان را هم سریع، هم پایدار و هم دلپذیر برای بازدیدکنندگان بسازید.

CLS چیست؟ راهنمای جامع برای درک و بهینه‌سازی Cumulative Layout Shift

اگر تا به حال وارد یک سایت شده‌اید و ناگهان متن، تصاویر یا دکمه‌ها جابه‌جا شده‌اند، احتمالاً با CLS مواجه شده‌اید. اما CLS چیست دقیقاً و چرا اینقدر اهمیت دارد؟ CLS یا Cumulative Layout Shift معیاری است که میزان ناپایداری و جابجایی غیرمنتظره عناصر صفحه هنگام بارگذاری یا تعامل کاربر با آن را اندازه‌گیری می‌کند. به عبارت ساده، هر بار که یک تصویر، متن، دکمه یا هر عنصر دیگری بدون هشدار حرکت کند، یک «شو» یا جابجایی رخ می‌دهد، CLS میزان شدت و تاثیر این جابجایی‌ها را نشان می‌دهد.

CLS بر اساس دو عامل اصلی محاسبه می‌شود: نسبت تاثیر (Impact Fraction) و نسبت فاصله (Distance Fraction). این یعنی هر جابجایی با توجه به این که چه مقدار از فضای دید کاربر را تحت تاثیر قرار داده و چه فاصله‌ای جابه‌جا شده است، امتیازدهی می‌شود. مجموع امتیاز بزرگ‌ترین موج جابجایی‌ها در کل مدت زمان بازدید صفحه، مقدار نهایی CLS را تشکیل می‌دهد.

مثلاً وقتی یک صفحه وب باز می‌کنید، اول یه تصویر بزرگ لود می‌شه و بعد دو ثانیه بعد تصویر دیگه‌ای که جا و فضای بیشتری می‌گیره، ظاهر می‌شه. در نتیجه محتوای قبلی صفحه پایین میره و این جابجایی به CLS حساب می‌شه. حالا اگه چند تا جابجایی پشت سر هم اتفاق بیفته و فاصله‌شون کمتر از یه ثانیه باشه، این‌ها با هم یه موج تشکیل میدن و بزرگ‌ترین امتیاز این موج در CLS ثبت می‌شه.

ابزارهای مختلفی مانند PageSpeed Insights، Lighthouse، Chrome DevTools، GTMetrix و بخش Core Web Vitals در سرچ کنسول گوگل می‌توانند مقدار CLS سایت شما را اندازه‌گیری کنند. نکته مهم این است که داده‌های آزمایشگاهی معمولاً فقط جابجایی‌های بارگذاری اولیه را محاسبه می‌کنند، اما داده‌های میدانی (Chrome UX Report) کل عمر صفحه را در نظر می‌گیرند. به همین دلیل، مقدار CLS در تجربه واقعی کاربران ممکن است بیشتر از نتایج آزمایشگاهی باشد. عوامل ایجاد CLS شامل بارگذاری دیرهنگام تصاویر و ویدئوها، تبلیغات بدون جایگذاری مناسب، تغییرات فونت غیرقابل پیش‌بینی و محتوای پویای بدون رزرو فضای کافی هستند. بنابراین برای کاهش CLS باید به بررسی تمامی صفحات سایت پرداخته و مطمئن شوید که هیچ عنصر پویایی بدون کنترل باعث جابجایی ناگهانی نشود.

در نهایت، CLS یک معیار کلیدی برای سنجش ثبات بصری و تجربه کاربری سایت است و به بهبود سئو، افزایش رضایت کاربران و کاهش نرخ پرش کمک می‌کند. دانستن این که CLS چیست و چگونه می‌توان آن را اندازه‌گیری و بهینه کرد، قدم اول برای ساخت وب‌سایتی پایدار، حرفه‌ای و کاربر پسند است.

تاریخچه CLS

ماجرای CLS از جایی شروع شد که گوگل تصمیم گرفت تجربه کاربری را در وب ارتقا دهد. برای این کار، مجموعه‌ای از معیارهای جدید به نام Core Web Vitals را معرفی کرد؛ معیارهایی که شامل LCP (Largest Contentful Paint)، FID (First Input Delay) و CLS (Cumulative Layout Shift) هستند. هرکدام از این شاخص‌ها بخشی از عملکرد و تعامل صفحه را اندازه‌گیری می‌کنند، اما CLS مأموریت ویژه‌ای دارد: بررسی جابه‌جایی‌های ناگهانی در چیدمان صفحه هنگام بارگذاری.

در سال ۲۰۲۰، گوگل به‌طور رسمی CLS را به‌عنوان یکی از معیارهای حیاتی سئو معرفی کرد تا وب‌سایت‌ها را تشویق کند رفتار بارگذاری صفحات خود را بهینه کنند و از آن جابه‌جایی‌های آزاردهنده جلوگیری شود. از آن زمان، CLS نه‌تنها بخشی از تجربه کاربری به شمار می‌رود، بلکه یکی از فاکتورهای مهم رتبه‌بندی در نتایج جستجوی گوگل نیز محسوب می‌شود.

به زبان ساده، اگر می‌خواهید کاربران از حضور در سایت شما لذت ببرند و گوگل هم به شما امتیاز بیشتری بدهد، باید یاد بگیرید چگونه CLS را بهینه کنید.

مقدار بهینه CLS چقدر است؟

گوگل برای اندازه‌گیری CLS عددی بین ۰ تا ۱ در نظر گرفته است، جایی که ۰ نشان‌دهنده ثبات کامل و بدون جابه‌جایی و ۱ نشان‌دهنده تغییرات بزرگ و ناگهانی است. حالا سوال مهم این است: مقدار بهینه CLS چقدر است؟

بر اساس استانداردهای گوگل، CLS را می‌توان به این صورت دسته‌بندی کرد:

• کمتر از ۰.۱: وضعیت ایده‌آل و بهینه. تجربه کاربری روان و بدون مشکل، تغییرات عناصر صفحه بسیار کم و تقریباً غیرقابل مشاهده است.
• بین ۰.۱ تا ۰.۲۵: نیاز به بهبود. تغییرات جزئی ممکن است رخ دهد و برای برخی کاربران قابل‌توجه باشد، اما هنوز قابل قبول است. توصیه می‌شود برای رسیدن به نمره کمتر از ۰.۱ بهینه‌سازی انجام شود.
• بیش از ۰.۲۵: وضعیت مشکل‌دار. جابه‌جایی‌های قابل توجه عناصر باعث کاهش کیفیت تجربه کاربری و حتی تاثیر منفی بر سئو سایت می‌شود و باید حتماً بهبود یابد.

نکته‌ای که باید بدانید این است که اندازه CLS در ابزارهای مختلف ممکن است کمی متفاوت تفسیر شود؛ به عنوان مثال در GTmetrix هرچه مقدار CLS بیشتر نشان داده شود، به معنی پایدارتر بودن سایت است، اما به‌طور کلی هدف، کاهش ناپایداری عناصر و نزدیک شدن به عدد صفر است.

در نتیجه، برای بهینه‌سازی CLS وب‌سایت خود، توصیه می‌شود:

1. تلاش کنید امتیاز CLS را زیر ۰.۱ نگه دارید.
2. به طور مداوم صفحات سایت را رصد کنید تا تغییرات ناگهانی عناصر شناسایی شوند.
3. در صورت مشاهده جابه‌جایی‌های غیرمنتظره، سریعاً آن‌ها را رفع کنید تا تجربه کاربری و سئوی سایت حفظ شود.

با رعایت این نکات، سایت شما تجربه‌ای پایدار، روان و کاربرپسند ارائه می‌دهد و هم برای بازدیدکنندگان و هم برای موتورهای جستجو ارزشمند خواهد بود.

چرا CLS برای گوگل اهمیت دارد؟

تصور کنید در حال خواندن یک مقاله هستید؛ درست وقتی می‌خواهید روی لینک یا دکمه‌ای کلیک کنید، ناگهان متن یا تصویر جابه‌جا می‌شود و همه چیز به هم می‌ریزد. این همان چیزی است که CLS اندازه‌گیری می‌کند. اما CLS چیست دقیقاً؟ CLS یا Cumulative Layout Shift معیاری است برای سنجش میزان جابه‌جایی ناگهانی عناصر صفحه هنگام بارگذاری. هرچه این جابه‌جایی‌ها کمتر باشد، تجربه کاربر آرام‌تر و دلپذیرتر خواهد بود.

اهمیت CLS فقط به تجربه کاربری محدود نمی‌شود؛ گوگل هم آن را در Core Web Vitals به‌عنوان یکی از فاکتورهای رتبه‌بندی صفحات در نظر گرفته است. بنابراین وقتی CLS سایت شما پایین باشد، نه‌تنها کاربران راضی‌تر هستند، بلکه شانس بیشتری برای دیده شدن در نتایج جستجو دارید. بهینه‌سازی CLS یعنی طراحی صفحه‌ای پایدار، سریع و مطمئن که هم تجربه کاربری عالی ارائه می‌دهد و هم جایگاه سایت شما را در گوگل ارتقا می‌دهد.

دلایل ایجاد مشکلات در CLS و جابه‌جایی عناصر صفحه

اگر تاکنون تجربه کرده‌اید که هنگام باز شدن یک صفحه وب، تصاویر، متن‌ها یا دکمه‌ها ناگهان جابه‌جا شوند، احتمالاً با CLS مواجه شده‌اید. اما CLS چیست دقیقاً؟ CLS یا Cumulative Layout Shift معیاری است که میزان ناپایداری و جابه‌جایی غیرمنتظره عناصر صفحه هنگام بارگذاری را اندازه‌گیری می‌کند. هرچقدر این جابه‌جایی‌ها بیشتر باشد، تجربه کاربری پایین‌تر و امتیاز سئوی سایت شما کاهش می‌یابد. علل رایج ایجاد CLS متنوع است و معمولاً به چند عامل اصلی برمی‌گردد:

تصاویر و ویدیوها بدون ابعاد مشخص

 وقتی تگ‌های <img> یا <video> بدون تعیین width و height یا بدون نسبت ابعاد (aspect-ratio) استفاده می‌شوند، مرورگر نمی‌تواند فضای مورد نیاز برای آن‌ها را پیش‌بینی کند. نتیجه این است که پس از بارگذاری تصویر یا ویدیو، سایر محتوا به پایین رانده می‌شود و باعث افزایش CLS می‌گردد.

تبلیغات و iframe ها بدون ابعاد ثابت

المان‌های تبلیغاتی یا embed مانند ویدیوهای یوتیوب، نقشه‌های گوگل یا بنرها اگر ابعاد مشخصی نداشته باشند، مرورگر در ابتدا فضای آن‌ها را نمی‌شناسد. وقتی این محتوا بارگذاری شود، سایر بخش‌های صفحه جابه‌جا شده و تجربه کاربری تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

فونت‌های وب (Web Fonts)

استفاده از فونت‌های سفارشی ممکن است باعث شود متن ابتدا با فونت جایگزین یا مخفی نمایش داده شود. وقتی فونت اصلی بارگذاری می‌شود، ساختار و اندازه متن تغییر کرده و عناصر اطراف آن حرکت می‌کنند، که نتیجه آن افزایش CLS است.

محتوای داینامیک و اسکریپت‌ها

اضافه شدن المان‌های جدید مانند پاپ‌آپ‌ها، اعلان‌ها، یا محصولات تازه بارگذاری‌شده بدون فضای رزرو شده می‌تواند باعث جابه‌جایی سایر عناصر صفحه شود. این نوع محتوای پویا به‌طور مستقیم روی CLS تاثیر می‌گذارد.

بارگذاری تنبل (Lazy Loading) نامناسب

اگر برای تصاویر یا iframe ها از lazy load استفاده شود اما فضای لازم از قبل اختصاص داده نشده باشد، پس از بارگذاری، محتوا بالا و پایین می‌رود و CLS افزایش می‌یابد. بنابراین حتی با lazy loading، رزرو کردن فضا اهمیت دارد.

انیمیشن‌ها و ترنزیشن‌ها

برخی انیمیشن‌ها و تغییرات CSS که اندازه یا موقعیت عناصر را تغییر می‌دهند می‌توانند چیدمان صفحه را به هم بریزند. البته استفاده از transform: translate() معمولاً باعث CLS نمی‌شود، زیرا تغییری در جریان طبیعی صفحه ایجاد نمی‌کند.

به طور خلاصه، هر زمان که عناصر صفحه بدون پیش‌بینی جابه‌جا شوند، CLS افزایش می‌یابد. تشخیص این المان‌های مشکل‌ساز و اعمال روش‌های بهینه‌سازی، کلید کاهش CLS و بهبود تجربه کاربری و سئو است.

معرفی بهترین ابزارها برای بررسی و بهینه‌سازی CLS

اگر تا به حال تجربه کرده‌اید که هنگام باز شدن یک صفحه وب، تصاویر، متن‌ها یا دکمه‌ها ناگهان جابه‌جا شوند، احتمالاً با مفهوم CLS برخورد کرده‌اید. اما CLS چیست دقیقاً و چرا اینقدر برای تجربه کاربری و سئو اهمیت دارد؟

CLS یا Cumulative Layout Shift معیاری است برای اندازه‌گیری ناپایداری و جابه‌جایی ناخواسته عناصر صفحه هنگام بارگذاری. هرچه این جابه‌جایی‌ها کمتر باشد، کاربران تجربه‌ای روان و دلپذیرتر خواهند داشت و موتورهای جستجو، سایت شما را ارزشمندتر می‌دانند.

برای بهینه‌سازی CLS، ابتدا باید بفهمید چه المان‌هایی باعث این جابه‌جایی‌ها می‌شوند و سپس اقدامات لازم برای رفع آن‌ها را انجام دهید. خوشبختانه ابزارها و روش‌های متعددی برای این کار وجود دارند:

PageSpeed Insights (PSI)

کافی است آدرس صفحه خود را وارد کنید تا داده‌های CLS به صورت آزمایشگاهی و میدانی ارائه شوند و المان‌های مشکل‌ساز به‌راحتی شناسایی شوند.

گزارش Core Web Vitals در Google Search Console

اگر سایت خود را در کنسول گوگل ثبت کرده باشید، می‌توانید صفحاتی که CLS بالای ۰.۱ دارند را مشاهده کرده و جزئیات دقیق المان‌های مشکل‌دار را بررسی کنید.

DevTools در مرورگر کروم (پنل Performance)

با ضبط عملکرد صفحه و بررسی جدول Layout Shifts، می‌توانید نمودار جابه‌جایی‌ها و امتیاز هر المان را مشاهده کنید و نقاط ضعف دقیق صفحه را شناسایی نمایید.

کتابخانه Web Vitals

این کتابخانه جاوااسکریپت به شما امکان می‌دهد CLS کاربران واقعی را اندازه‌گیری و گزارش‌گیری کنید، نه فقط داده‌های آزمایشگاهی، و تجربه واقعی بازدیدکنندگان را بسنجید.

سایر ابزارها و سرویس‌ها

سرویس‌هایی مانند Lighthouse CI، GTmetrix و Calibre نیز CLS را به صورت گرافیکی و دقیق نشان می‌دهند و به شما کمک می‌کنند نقاط مشکل‌دار را راحت‌تر پیدا کنید.

با کمک این ابزارها، ابتدا CLS صفحات خود را اندازه‌گیری کرده و المان‌های مشکل‌ساز را شناسایی کنید. در ادامه، می‌توانید اقداماتی مانند تعیین ابعاد تصاویر و ویدیوها، رزرو فضای تبلیغات و iframe ها، بهینه‌سازی فونت‌ها و مدیریت محتوای داینامیک را انجام دهید تا تجربه کاربری روان و سئوی بهینه‌ای برای سایت خود فراهم کنید.

گام‌های عملی برای بهینه‌سازی CLS

اگر تا به حال وارد سایتی شده‌اید و ناگهان متن، تصویر یا دکمه‌ها جابه‌جا شده‌اند، احتمالا با CLS مواجه شده‌اید. اما CLS چیست و چرا اینقدر برای تجربه کاربری و سئو اهمیت دارد؟ CLS یا Cumulative Layout Shift معیاری است که میزان جابه‌جایی غیرمنتظره عناصر صفحه هنگام بارگذاری را اندازه‌گیری می‌کند. هرچه این تغییرات کمتر باشد، کاربران تجربه بهتری خواهند داشت و گوگل هم سایت شما را بیشتر دوست خواهد داشت.

برای بهینه‌سازی CLS و جلوگیری از این جابه‌جایی‌ها، چند گام عملی وجود دارد که می‌تواند برای هر نوع وب‌سایت (وردپرس، فروشگاهی، خبری و غیره) مفید باشد:

۱. تعیین ابعاد تصاویر و ویدیوها

تصور کنید کاربر در حال خواندن متنی در سایت شماست و ناگهان یک تصویر بارگذاری می‌شود و کل صفحه را به پایین می‌راند! این دقیقاً همان چیزی است که گوگل دوست ندارد و باعث افت امتیاز CLS می‌شود.

برای جلوگیری از این اتفاق، همیشه برای تمام تصاویر و ویدیوهای خود ابعاد مشخص تعریف کنید. با افزودن ویژگی‌های width و height در تگ <img> یا تعیین aspect-ratio در CSS، مرورگر پیش از بارگذاری کامل تصویر، فضای مورد نیاز را رزرو می‌کند تا سایر عناصر صفحه جابه‌جا نشوند. این قانون نه‌تنها برای تصاویر، بلکه برای ویدیوها و فریم‌های خارجی مثل <iframe> هم صدق می‌کند.

اگر از سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس استفاده می‌کنید، بسیاری از آن‌ها به‌صورت خودکار این ابعاد را اعمال می‌کنند. با این حال، اگر از افزونه‌های شخصی‌سازی یا قالب‌های خاص بهره می‌برید، مطمئن شوید این قابلیت فعال است تا از پرش ناگهانی صفحه جلوگیری شود.

به طور خلاصه، تعیین اندازه دقیق تصاویر یکی از ساده‌ترین اما مؤثرترین روش‌ها برای بهینه‌سازی CLS و حفظ ثبات چیدمان سایت است که اقدامی کوچک که تأثیری بزرگ در تجربه کاربر و سئوی سایت شما دارد.

فرض کن وارد یه سایت فروشگاهی شدی تا سریع یه کفش سفارش بدی. صفحه هنوز کامل لود نشده، دکمه «افزودن به سبد خرید» پایین عکس دیده می‌شه و تو آماده‌ای روش کلیک کنی. اما درست همون لحظه، یه تبلیغ بالای صفحه لود می‌شه، همه چیز یه‌هو می‌پره پایین و به جای دکمه خرید، روی بنر تبلیغاتی کلیک می‌کنی!  این دقیقاً همون چیزی‌یه که CLS بهش می‌گه “پرش چیدمان”. یعنی المان‌های صفحه هنگام بارگذاری جای خودشون رو عوض می‌کنن و باعث تجربه ناخوشایند برای کاربر می‌شن.

فرض کن داری توی یه سایت مقاله می‌خونی، خیلی هم سرت تو کاره و تمرکز داری. یهو یه تصویر از بالای صفحه لود می‌شه و کل محتوا می‌پره پایین! مجبوری اسکرول کنی تا دوباره برگردی همون جایی که بودی. قطعاً حس بدی داره، درسته؟ این دقیقاً همون چیزیه که گوگل ازش بدش میاد و باعث افت امتیاز CLS می‌شه.

۲. کنترل تبلیغات و محتوای دیرلود‌شده

یکی از بزرگ‌ترین عوامل افزایش CLS، تبلیغات هستند. بنرها، پاپ‌آپ‌ها، iframe ها و المان‌های embeded بدون ابعاد، به‌ویژه زمانی که ناگهانی بارگذاری شوند، باعث پرش و جابه‌جایی محتوا می‌شوند. اما حذف تبلیغات که ممکن نیست،  پس باید یاد بگیریم چگونه اثرات آن‌ها را خنثی کنیم.

اولین قدم، رزرو فضای تبلیغاتی از قبل است. یعنی قبل از اینکه کتابخانه تگ تبلیغات بارگذاری شود، با CSS برای slot تبلیغ ارتفاع یا نسبت تصویر (aspect-ratio) مشخص کنید تا مرورگر بداند چه مقدار فضا باید رزرو کند. این کار باعث می‌شود هنگام بارگذاری تبلیغ، چیدمان صفحه ثابت بماند و هیچ پرشی رخ ندهد.

اگر از تبلیغات ریسپانسیو استفاده می‌کنید، حتماً نسبت ابعاد مشخصی تعیین کنید تا در نمایشگرهای مختلف ظاهر درستی داشته باشند. المان‌هایی مثل بنرها یا پاپ‌آپ‌ها را بهتر است خارج از جریان اصلی DOM قرار دهید و حتی‌الامکان پیش‌بارگذاری کنید تا هنگام نمایش، چیدمان صفحه را تغییر ندهند.

در عین حال، مراقب موقعیت تبلیغات باشید. تبلیغاتی که نزدیک بالای صفحه (viewport) هستند معمولاً بیشترین جابه‌جایی را ایجاد می‌کنند، چون تغییر اندازه آن‌ها می‌تواند باعث حرکت بخش بزرگی از محتوا شود. در مقابل، تبلیغاتی که در وسط یا پایین صفحه قرار می‌گیرند، تأثیر کمتری بر CLS دارند.

برای کنترل بهتر، می‌توانید اندازه اولیه تبلیغ را روی کوچک‌ترین حالت ممکن تنظیم کنید و فضای اضافی برای رشد احتمالی تبلیغ در نظر بگیرید. اگر فضای تبلیغ موقتاً خالی ماند، هرگز آن را collapse نکنید، چون این کار خودش باعث پرش محتوا می‌شود.

در نهایت، هدف اصلی در بهینه‌سازی CLS این است که کاربر حس کند صفحه از لحظه اول، پایدار و قابل پیش‌بینی است. تبلیغات می‌توانند همچنان نمایش داده شوند، اما بدون اینکه تجربه کاربری یا امتیاز سئوی شما قربانی شود.

۳. بهینه‌سازی فونت‌ها

یکی از عوامل مهمی که به طور مستقیم بر CLS تأثیر می‌گذارد، نحوه بارگذاری و تنظیم فونت‌ها است. شاید در نگاه اول فونت فقط جنبه ظاهری داشته باشد، اما انتخاب و تنظیم درست آن می‌تواند تفاوت زیادی در عملکرد و تجربه کاربری ایجاد کند.

چرا بهبود تنظیمات فونت اهمیت دارد؟

بهینه‌سازی فونت‌ها فقط به زیبایی سایت مربوط نمی‌شود، بلکه نقش مهمی در عملکرد و پایداری آن دارد.

• خوانایی بهتر: انتخاب فونت مناسب با اندازه و وزن درست باعث می‌شود کاربران راحت‌تر متن را بخوانند.
• جذابیت بصری: فونت‌های هماهنگ با طراحی سایت باعث می‌شوند ظاهر کلی حرفه‌ای‌تر و دل‌پذیرتر باشد.
• هویت بصری برند: فونت بخشی از شخصیت برند شماست و می‌تواند تمایز ایجاد کند.
• دسترسی‌پذیری بالاتر: فونت‌هایی با کنتراست مناسب و اندازه استاندارد برای همه کاربران، حتی افراد با مشکلات بینایی، قابل استفاده‌اند.
• بهبود CLS: اگر فونت‌های وب به درستی بارگذاری نشوند، باعث جابه‌جایی عناصر صفحه می‌شوند. با بهینه‌سازی فونت‌ها می‌توان CLS را کاهش داد و تجربه کاربری را بهبود بخشید.

روش‌های عملی برای بهینه‌سازی CLS از طریق فونت‌ها

انتخاب فونت مناسب:
فونتی را انتخاب کنید که با لحن برند، نوع محتوا و طراحی کلی سایت هماهنگ باشد. فونت‌های بسیار خاص یا سنگین ممکن است زمان بارگذاری را افزایش دهند.

تنظیم اندازه و وزن فونت:
اندازه فونت باید خوانا باشد، نه خیلی ریز و نه بیش از حد بزرگ. وزن فونت نیز بر چیدمان تأثیر می‌گذارد؛ پس در استفاده از وزن‌های زیاد دقت کنید.

کنتراست رنگی مناسب:
مطمئن شوید رنگ متن با پس‌زمینه تضاد کافی دارد تا خوانایی حفظ شود و کاربران دچار خستگی چشم نشوند.

بهینه‌سازی بارگذاری فونت‌های وب:
از ویژگی font-display: swap یا font-display: optional استفاده کنید تا در هنگام بارگذاری فونت، متن با فونت جایگزین موقت نمایش داده شود و چیدمان صفحه تغییر نکند.
همچنین می‌توانید فونت‌های اصلی را با دستور <link rel=”preload”> از قبل بارگذاری کنید تا سریع‌تر در دسترس قرار گیرند و از جابه‌جایی عناصر جلوگیری شود.

استفاده از فونت‌های سیستمی:
اگر سرعت برای شما اولویت دارد، فونت‌های سیستمی انتخاب خوبی هستند چون نیازی به دانلود ندارند و باعث کاهش CLS می‌شوند.

بررسی و تست نهایی:
پس از انجام تنظیمات، سایت خود را در مرورگرها و دستگاه‌های مختلف تست کنید. ابزارهایی مثل Chrome DevTools یا PageSpeed Insights می‌توانند به شما نشان دهند که CLS سایتتان چقدر است و آیا فونت‌ها به‌درستی بارگذاری می‌شوند یا خیر.

فرض کن داری تو یه سایت خرید اینترنتی لباس می‌گردی. بالاخره یه لباس خوشگل پیدا می‌کنی، میری که دکمه «افزودن به سبد خرید» رو بزنی، ولی همون لحظه صفحه یه تکون می‌خوره، دکمه جا‌به‌جا میشه و به‌جاش روی یه لینک دیگه کلیک می‌کنی! 😤

این دقیقاً همون چیزیه که بهش می‌گن CLS یا Cumulative Layout Shift. یعنی وقتی اجزای صفحه بدون اینکه تو بخوای، جابه‌جا می‌شن و تجربه‌ت رو خراب می‌کنن.

حالا اگه فونت‌ها درست لود نشن یا تنظیماتشون بهینه نباشه، همین مشکل پیش میاد. پس با بهینه‌سازی فونت‌ها می‌تونی کاری کنی که سایتت ثابت، منظم و خوش‌ظاهر بمونه.

۴. مدیریت محتوای داینامیک و اسکریپت‌ها

یکی از رایج‌ترین منابع CLS، محتوای داینامیک است؛ مثل لینک «مقالات مرتبط»، فراخوان ثبت‌نام در خبرنامه یا دکمه‌های نصب محصول که به ناگاه بالای صفحه ظاهر می‌شوند. چنین محتوایی نه تنها می‌تواند عملکرد صفحه را تحت تاثیر قرار دهد، بلکه تجربه کاربری را هم مختل می‌کند. راهکار اصلی این است که قبل از بارگذاری محتوای جدید، فضای کافی برای آن در نظر گرفته شود. می‌توانید از placeholder یا فریمورک Skeleton استفاده کنید تا محتوای جدید بدون ایجاد جابه‌جایی ناگهانی ظاهر شود.

گاهی محتوای داینامیک ضروری است، مثل لیست محصولات، فید زنده یا بخش کامنت‌ها. در این شرایط بهتر است از روش‌های زیر استفاده کنید:

1. محتوای قدیمی را در یک کانتینر با اندازه ثابت جایگزین محتوای جدید کنید یا از کاروسل استفاده کنید و محتوای قبلی را پس از انتقال حذف کنید. برای جلوگیری از کلیک تصادفی، لینک‌ها را تا پایان بارگذاری غیرفعال نگه دارید.
2. با دکمه CTA مثل «بیشتر بخوانید» به کاربران امکان دهید بارگذاری محتوای جدید را انتخاب کنند. قبل از تعامل کاربر، محتوا را فراخوانی کنید تا نمایش آن نرم و بدون جابه‌جایی ناگهانی باشد.

یادتان نرود تغییرات زیر ۵۰۰ میلی‌ثانیه در CLS محاسبه نمی‌شوند، اما بهتر است همیشه محتوا را به‌صورت نرم و یکپارچه ارائه دهید و با اعلان‌هایی مثل «اسکرول به بالا» یا دکمه‌های به‌روزرسانی فید، کاربر را از وجود محتوای جدید آگاه کنید.

به طور خلاصه، بهینه‌سازی CLS یعنی پیش‌بینی و مدیریت جابه‌جایی‌های محتوا، رزرو فضا برای المان‌ها و ارائه محتوا به شکل کنترل‌شده، تا هم تجربه کاربر بهتر شود و هم سایت شما برای موتورهای جستجو جذاب‌تر شود.

تصور کنید دارید توی یه سایت فروشگاهی دنبال یه کفش می‌گردید. ناگهان درست وقتی می‌خواید روی دکمه «خرید» کلیک کنید، یک تبلیغ بزرگ یا دکمه ثبت‌نام توی بالای صفحه ظاهر می‌شود و همه چیز جابه‌جا می‌شود. انگار دستتان روی دکمه اشتباه رفته و یک محصول دیگه را انتخاب کردید! این همان چیزی است که CLS اندازه می‌گیرد: میزان پرش و جابه‌جایی ناگهانی المان‌ها در صفحه.

با رعایت اصول بهینه‌سازی CLS، مثل رزرو فضا برای محتواهای داینامیک یا استفاده از Skeleton Screen، می‌توان جلوی این پرش‌ها را گرفت و تجربه کاربری سایت مثل یک خرید نرم و راحت می‌شود، نه یک شوک ناگهانی.

۵. بهینه‌سازی انیمیشن‌ها و انتقال‌ها

یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند CLS را تحت تأثیر قرار دهد، انیمیشن‌ها و انتقال‌های صفحات است. انیمیشن‌ها می‌توانند وب‌سایت را جذاب و پویاتر کنند، اما اگر جایگذاری آن‌ها درست نباشد، ممکن است باعث جابه‌جایی محتوا و افزایش CLS شوند. فرض کنید وارد یک فروشگاه آنلاین شده‌اید و می‌خواهید روی دکمه «افزودن به سبد خرید» کلیک کنید، اما ناگهان یک تصویر تبلیغاتی بزرگ وسط صفحه ظاهر می‌شود و دکمه خرید از زیر انگشتتان می‌رود!

این همان چیزی است که CLS را بالا می‌برد و تجربه کاربری را خراب می‌کند. اگر انیمیشن‌ها درست جایگذاری شوند، مثلاً تصویر تبلیغاتی پایین صفحه یا در قسمتی که مزاحم تعامل کاربر نیست نمایش داده شود، هم سرعت سایت بالا می‌رود، هم کاربران راحت‌تر با سایت تعامل می‌کنند و هم CLS پایین می‌ماند.

اهمیت بهبود جایگاه انیمیشن‌ها

1. جلوگیری از جابه‌جایی محتوا: انیمیشن‌هایی که ناگهانی ظاهر می‌شوند یا سایر عناصر را جابه‌جا می‌کنند، تجربه کاربری را مختل کرده و CLS را بالا می‌برند.
2. بهبود سرعت بارگذاری: انیمیشن‌های سنگین یا غیر بهینه می‌توانند سرعت بارگذاری صفحه را کاهش دهند، اما جایگذاری و بهینه‌سازی صحیح آن‌ها باعث افزایش سرعت می‌شود.
3. جذب توجه کاربر: انیمیشن‌های مرتبط و جذاب، کاربران را به تعامل با سایت تشویق می‌کنند و زمان حضور آن‌ها را افزایش می‌دهند.
4. دسترسی‌پذیری بهتر: انیمیشن‌های کنترل‌نشده می‌توانند برای برخی کاربران، مانند افراد دارای مشکلات بینایی یا حساسیت به نور، مشکل ایجاد کنند. جایگذاری مناسب و امکان کنترل انیمیشن‌ها تجربه همه کاربران را بهبود می‌دهد.

بیشتر بخوانید: بازاریابی موتور جستجو چیست

روش‌های بهینه‌سازی انیمیشن‌ها برای کاهش CLS

جایگذاری مناسب: انیمیشن‌ها را در مکان‌هایی قرار دهید که مزاحم محتوا نباشند و باعث جابه‌جایی عناصر مهم نشوند. از قرار دادن آن‌ها در بالای صفحه یا کنار المان‌های حساس خودداری کنید.

کنترل انیمیشن‌ها: به کاربران اجازه دهید انیمیشن‌ها را متوقف یا پخش کنند.

بهینه‌سازی انیمیشن‌ها: از فرمت‌های سبک مانند WebP یا SVG استفاده کنید و انیمیشن‌ها را فشرده کنید.

استفاده از CSS Transitions و Animations: به جای تغییر top، left یا margin برای حرکت المان‌ها که باعث افزایش CLS می‌شوند، از transform استفاده کنید تا انتقال‌ها روان و بدون جابه‌جایی ناخواسته باشند.

Lazy Loading: انیمیشن‌ها فقط زمانی بارگذاری شوند که در دید کاربر قرار می‌گیرند تا سرعت بارگذاری بالا برود.

تست و بررسی: پس از اعمال تغییرات، وب‌سایت را در مرورگرها و دستگاه‌های مختلف بررسی کنید و با ابزارهایی مانند Chrome DevTools عملکرد CLS و انیمیشن‌ها را بررسی کنید.

با رعایت این نکات، انیمیشن‌ها نه تنها سایت شما را جذاب‌تر می‌کنند، بلکه تجربه کاربری بهتری ایجاد کرده و CLS پایین‌تری خواهند داشت، چیزی که هم کاربران و هم موتورهای جستجو عاشق آن هستند.

بیشتر بخوانید: سئو چیست

۶. تنظیمات سرور و عملکرد کلی سایت

یکی از موثرترین راه‌ها برای کاهش CLS استفاده از رندر سمت سرور (Server-Side Rendering یا SSR) است. در حالت معمولی یا Client-Side Rendering، مرورگر ابتدا یک HTML خالی دریافت می‌کند و سپس با کمک جاوا اسکریپت، محتوا و استایل‌ها را اضافه می‌کند. این فرایند می‌تواند باعث جابه‌جایی ناگهانی عناصر، FOUC (Flash Of Unstyled Content) یا FOIT (Flash Of Invisible Text) شود و به افزایش CLS منجر شود.

با SSR، سرور صفحه HTML کامل را همراه با محتوا و استایل‌ها آماده و به مرورگر ارسال می‌کند. این یعنی صفحه بلافاصله نمایش داده می‌شود و دیگر نیاز به انتظار برای اجرای جاوا اسکریپت نیست. نتیجه؟ کاهش چشمگیر جابه‌جایی عناصر، بارگذاری سریع‌تر صفحه و بهبود مستقیم CLS.

برای استفاده بهینه از SSR می‌توانید از فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌هایی مانند Next.js برای React، Nuxt.js برای Vue و Angular Universal برای Angular بهره ببرید. همچنین بهینه‌سازی کدهای جاوااسکریپت، استفاده از CDN و فشرده‌سازی منابع، فعال کردن کش مرورگر و bfcache و بررسی دقیق عملکرد سایت با ابزارهایی مثل Chrome DevTools، Lighthouse و PageSpeed Insights به شما کمک می‌کند تجربه کاربری را بیش از پیش بهبود دهید و CLS سایت را کاهش دهید.

با اجرای صحیح این تکنیک‌ها، محتوا سریع‌تر و پایدارتر بارگذاری می‌شود، جابه‌جایی ناگهانی عناصر کاهش می‌یابد و هم تجربه کاربر بهتر می‌شود و هم سایت شما در نتایج موتورهای جستجو جایگاه بالاتری پیدا می‌کند.

بیشتر بخوانید: دیجیتال مارکتینگ چیست

بهینه‌سازی CLS وب‌سایت شما با تخصص آژانس دیجیتال مارکتینگ ادنگاه

تجربه کاربری عالی و سرعت بالای سایت، دو عامل حیاتی برای موفقیت هر وب‌سایتی هستند. یکی از مهم‌ترین معیارهایی که می‌تواند این تجربه را تحت تاثیر قرار دهد، CLS یا Cumulative Layout Shift است؛ معیاری که میزان جابه‌جایی ناگهانی عناصر صفحه هنگام بارگذاری را نشان می‌دهد. CLS بالا نه تنها باعث آزار کاربران می‌شود، بلکه می‌تواند نمره سئو سایت شما را کاهش دهد.

آژانس دیجیتال مارکتینگ ادنگاه با بهره‌گیری از دانش تخصصی و ابزارهای پیشرفته، به بهینه‌سازی CLS وب‌سایت شما می‌پردازد. ما با تحلیل دقیق ساختار صفحات، بهبود رندر سمت سرور (SSR)، بهینه‌سازی تصاویر و منابع و اجرای تکنیک‌های کشینگ، اطمینان حاصل می‌کنیم که صفحات سایت شما به سریع‌ترین و پایدارترین شکل ممکن بارگذاری شوند.

نتیجه این اقدامات، کاهش جابه‌جایی ناگهانی عناصر، افزایش رضایت کاربران و  بهبود جایگاه سایت شما در نتایج موتورهای جستجو است.. با اعتماد به تخصص آژانس دیجیتال مارکتینگ ادنگاه، می‌توانید تجربه کاربری و سئو سایت خود را همزمان متحول کنید و عملکرد وب‌سایتتان را به اوج برسانید.

سوالات متداول